Televizyon

Televizyon

Bir kaynaktan gelen elektromanyetik dalgaları ses ya da resme çeviren aygıtların genel adı olarak tanımlanan aynı zamanda bir bilginin, bir görüşün ya da davranışın yayınlanması açısından bir iletişim aracıdır.

• Olayları anında resimlerle ve sesle verebilmesi (canlı yayın) onu diğer kitle iletişim araçlarını izlemekten daha cazip hâle getirir.

• Haber verir, eğitir, eğlendirir.

• Eşya ve hizmetlerin tanıtılıp satılmasına yardım eder.

Günümüzde kitle iletişim araçları içerisinde bu işlevleri en iyi şekilde yerine getiren aracın televizyon olduğunu görüyoruz. Televizyon insanların birden fazla ihtiyacına cevap verebildiği için büyük rağbet görür. Ayrıca televizyon izlemek için para harcamak, okur yazar olmak, seçkin bir kültüre sahip olmak da gerekmez. Günümüzde hemen her yaş grubundan insan televizyon izleyicisi durumundadır. En büyük izleyici kitlesini ise çocuklar oluşturur. Çocuklar yetişkinlere göre, televizyonun olumlu ya da olumsuz etkilerine daha açık konumdadır.


Televizyonun Olumsuz Etkileri

Televizyonu iyi ya da kötü kılan, onu kullanma biçimidir. Televizyon doğru amaçlarla kullanıldığında doğru, kötü amaçlarla kullanıldığında kötü bir araç olabilir. Televizyonu zaman çalan, insan ilişkilerini zayflatan ve insanı edilgenleştiren bir araç olması yönüyle eleştirenler de vardır. Ama onun en olumsuz etkisi televizyonda gördüklerini sorgulamaksızın alıp taklit eden çocuklar üzerindedir.

TRT, Anayasal özerkliğe sahip, kamu hizmeti yapan bir yayın kuruluşudur. Kamu hizmeti anlayışıyla
hareket eden TRT’nin, TRT1, TRT2, TRT3, TRT4, TRTGAP, TRTINT, TRTTÜRK, TRT Avaz, TRT 6 ve TRT Çocuk olmak üzere on televizyon kanalı bulunmaktadır. Aile kanalı olma özelliğini taşıyan TRT1; çeşitli yaş ve meslek gruplarındaki, farklı eğitim, kültür seviyesindeki izleyicilere haber vermeyi, bilgi aktarmayı ve onları eğlendirmeyi hedeflemektedir. 24 saat kesintisiz yayın yapan TRT2 ise haber-bilgi kanalıdır. TRT3, yurttan ve dünyadan önemli gelişmelerin yer aldığı haber özetleri, çeşitli iç ve dış spor olaylarından oluşan spor haberleri, gelenek ve görenekleri içeren
belgeseller ile ülkemizin doğal ve tarihî zenginliklerini tanıtan magazin ve müzik programlarını yayınlar. Aynı zamanda TRT3, TRTGAP’la dönüşümlü olarak yayın yapmakta; TBMM Genel Kurulunun çalışma günlerinde de TBMM TV’ye yayın imkânı vermektedir. TRT4, ulusal eğitim politikasını destekleyen yayın içeriğine sahip bir eğitim kanalıdır. TRTINT, yurt dışında yaşayan vatandaşlarla Türkiye arasında köprü görevi yapmaktadır. TRTTÜRK, Türkiye’nin Orta Asya ve Kafkaslardaki sesidir.

10 Temmuz 1993’te Anayasa’nın 133. maddesinde yapılan değişiklik ve yapılan yasal düzenleme
ile ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde birçok özel televizyon ve radyo istasyonu, yayın izni için yasayla kurulan ve yetkilendirilen Radyo Televizyon Üst Kuruluna başvurmuştur. ‹zin alan pek çok kuruluş yayın hayatına girmiştir. Özel televizyon yayıncılığının büyük sermayeler gerektirmesi bu alanda çalışan kuruluşların zamanla yayın politikalarında sınırlılıklar getirmesine neden olmuştur. Birçok televizyon kuruluşu yayın politikalarını belirlerken bir ya da birkaç alana yönelmiştir. Sadece spor kanalı, eğlencekanalı, haber kanalı gibi. Özel televizyon kuruluşları varlıklarını devam ettirebilmek ve kâr elde edebilmek için reklam alıp yayınlamak zorundadırlar.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK)

1994 yılında radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenlemek amacıyla özerk ve tarafsız bir kamu tüzel kişiliği olarak Radyo ve Televizyon Üst Kurulu kurulmuştur. RTÜK parlemento tarafından seçilen dokuz üyeden oluşur. RTÜK üyelerinin görev süresi altı yıldır. Üyelerin üçte biri iki yılda bir yenilenir. Radyo ve televizyon kuruluşlarına lisans vermek, kanal ve frekans bantları tahsis etmek, verici kurma ve işletme izni vermek ve denetlemek, radyo ve televizyon yayınlarının ulusal ve uluslararası mevzuata uygunluğunu denetlemek, 3984 sayılı Yasa’da belirlenen ilkelere aykırı yayın yapan kuruluşlara müeyyide uygulamak, radyo ve televizyon yayınlarıyla ilgili kamuoyunun tepkilerini belirlemek için gerekli kamuoyu araştırmalarını yapmak RTÜK görev ve yetkilerini oluşturmaktadır. Türkiye’nin AB üyeliğine adaylığı sürecinde yürütülen mevzuatın uyumlaştırılması çalışmaları çerçevesinde 2002 yılında yapılan yasa değişikliğiyle yayın ihlalinde bulunan kuruluşlara uygulanan yayın durdurma müeyyidesi kaldırılmış ve yerine uyarı/özür dileme, program durdurma ve para cezası müeyyideleri getirilmiştir. Aynı kapsamda 2003 yılında yapılan yasa değişikliği ile kamu ve özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde yayın yapmalarına imkân sağlanmıştır.

3984 sayılı Yasa gereğince özel radyo ve televizyon kuruluşları yayınlarında eğitim ve kültür içerikli programlara belli oranlarda yer vermek durumundadırlar. Aynı zamanda yayınlarda kişilik haklarına saygı gösterilmesi, çocukların ve gençlerin gelişimini olumsuz etkileyebilecek yayınlar konusunda hassas davranılması, Türkçenin korunması ve toplum içinde düzgün bir biçimde kullanımını desteklemek amacıyla programlarda Türkçeye özen gösterilmesi gerekmektedir.

Televizyon Program Türleri

1. Eğitim programları

2. Kültür programları

3. Drama programları

4. Müzik programları

5. Eğlence programları

6. Haber programları

7. Spor programları

8. Özel gün ve haftalarla ilgili programlar

9. Reklamlar